Burgemeester Waller, 48 jaar burgemeester van Houten
Jacob Waller was de langstzittende burgemeester die de gemeente ooit heeft gekend. Nog in leven zijnde wordt de weg die hij elke dag bewandelde naar hem genoemd; de Burgemeester Wallerweg. Wie was Jacob Waller?

De in Utrecht geboren Waller wordt op zijn 24e burgemeester van Koudekerk aan de Rijn. Enkele jaren later, in 1877 verruilt hij dit met Houten. De jonge Waller is hardwerkend en dienstbaar aan de gemeenschap. Hij houdt niet van lange toespraken met ingewikkelde woorden, is wars van eerbetoon en daadkrachtig op het juiste moment.

Hij maakt zich sterk voor het verbeteren van de wegen in Houten, die ’s winters niet altijd goed begaanbaar zijn. Als voorzitter van het Waterschap Houten kan hij hier veel in betekenen. Waller voert het openbare groen in, zodat het dorp op steeds meer plaatsen een mooi aanzien krijgt. Ook de kom van het dorp wordt aangepakt en sloten die zich tot in het dorp uitstrekken, worden gedempt. In het centrum komt er een dorpspomp, waar de inwoners water kunnen tappen. In 1893 regelt hij tot grote opluchting van de bevolking dat de stompe spits van de kerktoren wordt vervangen door de huidige spits.

Secretaris
Veertig jaar lang is Waller ook gemeentesecretaris en verricht daarmee de gemeentelijke administratie. Hij start soms zomers om 5 uur ’s ochtends, zodra het licht is, zijn werkzaamheden.
Pas in 1917 draagt de dan 69-jarige burgemeester de gemeentelijke administratie over aan een speciale gemeentesecretaris. De papierwinkel rond distributiebonnen tijdens de Eerste Wereldoorlog is teveel om erbij te doen. Voor de nieuwe gemeentesecretaris wordt het gemeentehuis met één verdieping uitgebreid.
Het is ook de periode dat er veel op hem af komt. In 1914 krijgt Houten te maken met de opvang van 89 Belgische vluchtelingen, waarbij Waller het nodige moet regelen. In 1917 ontspoort de Koninklijke trein bij de Poeldijk en in november 1920 krijgt hij te maken met een roofmoord op een inwoonster aan de Utrechtseweg.

Privéleven
Waller laat bij zijn komst naar Houten een modern en markant huis bouwen: De Grund. Hij woont daar met zijn vrouw Mary Watkins en twee kinderen. In zijn vrije tijd houdt hij zich bezig met zijn paarden.

De bewoners moeten erg trots zijn geweest op burgemeester Waller. In januari 1924 versieren ze het dorp, omdat Waller 50 jaar burgemeester is. Waller had al aangekondigd dat hij geen groot jubileum wilde geven, maar de inwoners laten deze kans op een feest niet voorbij gaan. Tijdens de receptie is er een onafgebroken stroom inwoners om hem te feliciteren. De commissaris der Koningin, Graaf van Lynden van Sandenburg bevordert hem tot officier in de Orde van Oranje Nassau.

Ontslag
In mei 1925 neemt 76-jarige Waller ontslag. Enkele maanden na zijn vertrek wordt besloten om een weg naar hem te noemen. In maart 1926 overlijdt hij en zijn vrouw sterft een half jaar later. Beiden liggen begraven op de Algemene Begraafplaats aan de Ireneweg.

Tekst: Frank Magdelyns
Foto’s: Collectie RHC Zuidoost Utrecht

Kijk voor meer artikelen van Oud Houten op: www.oudhouten.nl